ANARKAKRANT

[verre nazaat van de krant uit 1979-1981]

de anarkakrant wordt gemaakt door Atalanta

mei 2006juni 2006juli 2006augustus 2006september 2006oktober 2006november 2006december 2006
januari 2007februari 2007maart 2007april 2007

8 december 2012

(Aan: Opinie, NRC Handelsblad)
HOE WORD JE RIJK?
Erica Verdegaal geeft in het Economiekatern van zaterdag antwoord op de vraag waarom de een wel rijk wordt en de ander niet. Het is veel eenvoudiger dan ze schrijft. Om te beginnen kan niet iedereen tegelijk rijk zijn. Tegenover elke rijke staan dus noodzakelijk heel wat niet-rijken. Je wordt dus rijk door ervoor te zorgen dat anderen het NIET worden. Het verschil met anderen geld uit de zak kloppen is futiel. Succes!
Weia Reinboud
bewust niet-rijk (niet geplaatst)

10 oktober 2012

FUCK SHAVING! Een verademing! Een van de mooie kanten van facebook is dat je er makkelijk geestverwanten vindt. Op de pagina van Fuck Shaving staan foto's van vrouwen, of eigenlijk vooral van oksels, meestal tot nu toe van vrouwen. Niet zomaar oksels, of eigenlijk juist wel: ongeschoren, dus gewone oksels. En soms zelfs benen! Ai, kijk nou eens: haren! Soms veel, soms weinig. Ongegeneerd, daar gaat het om. En het grappige is dat het lang niet allemaal 'slordig geklede' vrouwen zijn, juist niet eigenlijk. Van mij mag (en dat is op zich al onzin want ik heb er niets over te zeggen) iedereen er slordig bij lopen natuurlijk. Natuurlijk, daar gaat het om. Ik zie graag natuur, puur natuur. Ook aangeharkte tuinen vind ik meestal niets en altijd minder interessant en mooi dan de natuurlijke tuinen, ik bedoel: dan de natuur zelf. Op zich, als iemens zaar haar wil epileren of snoeien of knippen of scheren, dat is mijn zaak niet, eigen keus. Ook voor hoofdhaar geldt dat bijna iedereen er wel eens de schaar in zet. Zo kan het ook met die andere haren. Maar zoals bij alle ingrepen in de natuurlijke gang van zaken vind ik het logisch om eerder te denken 'waarom wel' (die schaar, dat scheermes) dan 'waarom niet'. Dat sommige haren prikken (als je elkaar zoent, wat natuurlijk toe te juichen is, dat zoenen bedoel ik) vind ik wel een goed argument, evenals het feit dat dikke baarden en snorren (en ook voor gezichten hangend hoofdhaar) gezichtsuitdrukkingen kunnen verbergen. Maar goed eigen keus, eigen keus! Vanaf midden jaren zeventig (oma vertelt) was het (althans in kringen van de vrouwenbeweging, die in die tijd heel groot waren) heel gewoon, en eigenlijk juist de norm om niet te scheren. Gladde oksels en benen (om over de schaamstreek maar te zwijgen, dat was op een uitzondering na niet aan de orde) waren als je die niet van jezelf had een aanpassing aan de schoonheidsmythe, het gangbare beeld van de ideale vrouw - door mannenogen. Later kwamen er steeds vaker geluiden, ook uit feministische kringen van vrouwen die zeiden: ik doe het voor mezelf (zich opmaken, rokjes, naaldhakken, gladde benen maken enzovoort). Ik blijf daar mijn twijfels bij houden. Mannen zijn nog steeds zo dominant aanwezig in deze maatschappij, wereldwijd. Als je sociale omgeving uit gaat van die nog steeds (en sterker dan ooit, lijkt het) van die norm om je op te tutten, om geen genoegen te nemen met je natuurlijke uiterlijk, dan vraagt het moed om te durven afwijken. Net als dat het een hele klus is om in een straat met nieuwbouwhuizen met aangeharkte tuintjes jouw tuin wild te laten groeien. Je zult er geheid commentaar op krijgen, en als je niet uitkijkt wordt het ruzie. Wat die haren betreft zal het niet snel ruzie worden maar wel afwijzing, collectieve afwijzing. En je beste vriendin zal je goedbedoeld toespreken: dit kan echt niet meer hoor, de jaren zeventig zijn voorbij. (Nee, niet mijn beste vriendin zegt dat. Met haar van nature 'nette' okseltjes juicht ze mijn dappere haartjes toe.) RW

27 september 2012

NRC Handelsblad van zaterdag 25 september: op bladzij 11 en 12 een grote kleurenfoto van negen (tamelijk kleurloos geklede) heren die gaan pogen een regering te formeren. Weia reageerde kort en krachtig. (Geen idee of het bericht geplaatst is.) Aan NRC Handelsblad (Opinie):

INFORMATIE
Z&Z plaatst op bladzij 10/11 een grote foto van de start van de informatie, mijn moeder zou veertig jaar geleden direct uitroepen: 'allemaal mannen'. Ook moest ik denken aan die zin in de beginselverklaring van NRC-Handelsblad over het wantrouwen van ieder collectief. Ik zie hier veel vrijwillige gelijkschakeling, allemaal een ritueel lapje om de nek geknoopt. Een collectief om te vertrouwen of te wantrouwen?
Weia Reinboud, Utrecht

3 september 2012

PUSSY RIOT
Waardevrije kunst bestaat niet. Toch ervaar ik de muziek waar ik het meest van houd als puur en esthetisch, en uiteindelijk door iedereen te waarderen, niet gebonden aan een bepaalde tijd of een maatschappelijke klasse. Met de steeds bredere waardering voor Bach, lijkt het erop dat dit inderdaad zo is. Toch blijft het intrigerend, waarom wordt bijvoorbeeld ook Mozart zo vaak genoemd, bijna evenvaak als Bach, en vaak door dezelfde mensen? Ik vind Bach fantastisch, adembenemend mooi, enzovoort, daar kan ik echt lyrisch van worden, terwijl ik veel stukken van Mozart juist ergerlijk vind. Niet alle, af en toe zet hij me op het verkeerde been, in sommige fragmenten hoor ik Bach nog naijlen, maar hij houdt het nooit vol, en dat was natuurlijk ook helemaal niet zijn bedoeling; hij was een vernieuwer, dat wel. Maar is alle vernieuwing waardevol?
Hoe durf ik zo'n suggestieve vraag te stellen, Mozart is heilig, of bijna heilig, voor veel mensen.
Is kunst een kwestie van smaak? Bestaan er mooie zinnen? Ja. Bestaan er lelijke zinnen? Ook. Maar als het nu de bedoeling van de schrijver is om lelijke zinnen te maken? De bedoeling van de componist om a-ritmische en slecht in het gehoor liggende stukken te maken?
Kan je straatlawaai opnemen en afspelen als compositie en is het dan ineens mooi of interessant? Ja, dat kan. Naar mijn smaak (?!) hoort dat echter bij de dingen die je één keer kunt doen, de tweede keer is het al flauw.
Vroeger hield ik al van veel soorten serieuze gecomponeerde muziek. Maar in dezelfde tijd dat Bach en Strawinski mijn favorieten waren luisterde ik af en toe met wisselende interesse naar popmuziek. Ik hield er niet fanatiek van zoals veel anderen, maar toch, die muziek hoorde toen bij mijn wereld. Protestsongs, of de wat ruigere (al dan niet dansbare) muziek kon ik op bepaalde momenten wel waarderen. Deze muziek zag (hoorde) ik echter niet als muziek, het ging om iets anders. Iets dat je ook muziek zou kunnen noemen, maar het had niets of in elk geval heel weinig met die andere (echte) muziek te maken. Je hebt tegenwoordig allerlei muzikanten, ook 'serieuze' componisten, van pop en niet-pop, die mengsels maken van die twee soorten, maar voor mij hoeft dat niet, het haalt de 'serieuze' muziek naar beneden. Later, vooral in de tijd dat ik de jazz ontdekte, en vele soorten niet-West-Europese muziek, kreeg ik een uitgesproken hekel aan die oppervlakkige en opdringerige westerse popmuziek. Vooral het opdringerige. Als je overal ongevraagd Strawinski uit de luidsprekers zou horen loeien zou ik het ook niet fijn vinden. Zelfs Bach hoef ik niet in een winkelcentrum te horen. Voor zover ik daar überhaupt iets hoef.

Dit alles als een inleidinkje op Pussy Riot. Ik ben bepaald geen fan van punk, voorzover het de muziek als muziek betreft. Toch kun je punkmuziek moeilijk amusementsmuziek noemen. Het lijkt qua idee nog het meest op de protestsong, maar dan met onverstaanbare woorden, geschreeuw in plaats van gezang of gemurmel, en ook de instrumentele omlijsting is een en al opstand, protest, agressie. Voor mij iets heel anders dan de (ook zeer ruige) free jazz waar ik van houd, en die ik zelf speel. Toch: ook hier zijn kruisbestuivingen; jazzmuzikanten die met punkmuzikanten optreden. Leuk en sympathiek, maar muzikaal begrijp ik het niet erg. Bij punk lijkt het mij om de inhoud te gaan, het verhaal, en om een gedeeld gevoel: het moet allemaal anders, we zijn kwaad op het systeem, we laten zien dat we er zijn, enzovoort. Het is een groepsuiting. Jazz kan ook een groepsgeneuren zijn, maar daar zie ik meer verscheidenheid in gevoelens, meer ruimte voor het individu en meer gerichtheid op samenwerken, samen spelen.
Ik probeer iets te verwoorden. Mijn smaak. Omdat ik vermoed dat het niet zomaar een smaak is, maar dat er meer achter zit. Dat voert hier echter veel te ver!

Laat ik daarom gewoon even schrijven over Pussy Riot. De dappere vrouwenpunkband uit Rusland. Dat nu wereldwijd over deze vrouwen gesproken wordt komt niet door hun muziek, maar door hun opzienbarende act om in de kathedraal van Moskou bovenop het altaar te springen en te zingkrijsen: 'heilige maagd, verlos ons van Poetin'. Het filmpje ging de hele wereld over en Poetin stond in zijn hemd. En sloeg terug.
Al vaker hadden deze vrouwen met hun kleurige bivakmutsen spontaan opgetreden op opvallende plekken, zoals de sokkel van een groot standbeeld op het Rode Plein. Dat filmpje zag ik al eerder en ik was meteen een fan, door hun uitstraling. De combinatie van strijdbaarheid met vrolijkheid, zachtheid en kleur.
Op internet zag ik een leuk interview waarin drie vrouwen (drie andere dan de opgepakte drie) vertellen over hun ideeën. Leuk vond ik dat ze zeiden dat aardigheid een belangrijk deel is van hun ideologie. De interviewster beaamt dat: 'ze zijn niet alleen de meest coole revolutionairen van deze tijd, maar ook de aardigste, leukste. Ze spreken elkaar aan met dierennamen: Eekhoorn, Spreeuw.'
Verder blijkt het met de anonimiteit ernst te zijn: zelfs hun vrienden weten vaak niet dat ze deel uitmaken van deze groep - laat staan familie. Mensen zeggen soms: zag je die laatste actie? Ja, ja, zeggen ze dan.
Dat muziekgroepen, en misschien met name punkgroepen veel invloed kunnen hebben op het kritisch denken is duidelijk (denk ook aan de vele veganistische jongeren die daarvoor de inspiratie kregen via hun favoriete punkband). Hopelijk blijft het niet bij een incident, maar blijft de invloed van het kritische gedachtengoed van de punkvrouwen lang doorwerken en werkt het aanstekelijk. Als ze daarbij dan ook een trend gezet hebben met het aardig-actievoeren, strijdbaar maar geweldloos, niet agressief en chagrijnig maar vrolijk en vol bekommernis, dan is het helemaal mooi. Ondertussen is het duidelijk dat deze actie heel wat meer gevolgen voor de deelnemers heeft dan de ludieke acties van Provo de jaren zestig. Hopelijk lukt het om de drie vrouwen eerder vrij te krijgen.
Hun filmpjes bekijk ik graag. Een cd met hun muziek zal ik niet snel kopen, behalve dan uit solidariteit, want steun hebben ze zeker verdiend!
[RW]

6 oktober 2011

Terwijl ze in een zaaltje zaten te piekeren hoe het nu verder moest met de wereld brak buiten de revolutie uit. Had het wikken en wegen zin gehad? Zou het een verstandige revolutie worden? Een revolutie tegen het systeem, niet tegen mensen. Zouden dan uiteindelijk alle mensen eraan mee gaan doen, waarna iedereen zou zien dat er in feite helemaal geen systeem had bestaan, alleen mensen die het overeind hielden?
[RW]

11 september 2011

Vanmiddag ben ik een plantje gaan zoeken dat ik al lang niet meer gezien heb, of niet bewust gezien heb, of ik ben de kenmerken vergeten, dat overkomt me bij planten nogal snel. Destijds was ik alle planten van de vierkante kilometer waarin ik woon aan het inventariseren. Het waren al meer dan driehonderd soorten, maar een bepaald grasje was nog aan de aandacht ontsnapt. Het komt voor langs wegen en spoorlijnen en omdat er een spoorwegovergang in mijn kilometervak zit ben ik daar gaan zoeken. Ik weet wanneer dat was, het was exact tien jaar geleden, want toen ik thuis kwam vertelde een huisgenoot ontdaan wat er in New York bij de Twin Towers gaande was. Terwijl die haatdaad gepleegd werd zocht en vond ik straatliefdegras.
Het staat er nog, in sommige opzichten verandert de wereld niet.
[WR]

25 augustus 2011

(Aan NRC, niet geplaatst.) In het cultureel supplement van donderdag 25 augustus stelt Hofland in zijn column: 'De gemiddelde fietser heeft zich geëmancipeerd tot een anarchist'. Eigenlijk zou daar moeten staan: 'tot een laissez-faire liberaal'. In anarchistische geschriften zul je niets vinden wat dit fietsersgedrag aanprijst, maar bij de aanhangers van het laissez-faire wel. Zo weinig mogelijk regels en zo hoog mogelijk rendement. Is er dus een stukkie weg waar je kunt rausen, dat dat. Bij anarchisten gaat het om de combinatie van weinig regels met samenwerking, dat pakt diametraal anders uit.
[WR]

24 augustus 2011

Ik ben 'Oorlog en Vrede' van Lev Nikolajevitsj Tolstoj aan het herlezen. Indrukwekkend, zo goed geschreven! Zoveel verschillende mensen met hun verschillende kanten komen in dit boek tot leven. En hoewel de wereld sinds die Napoleontische tijd waarover Tolstoj schreef, erg veranderd is, zijn de grote lijnen nog dezelfde. Ook nu, in de echte wereld van vandaag, verbaas ik met over mannen, jongens vaak nog, die vol vuur en levenslust een oorlog (of opstand) in instappen waar de kans groot is dat ze gewond zullen raken of zullen sneuvelen, of hun vrienden zullen zien sneuvelen. Is het maar gelukkig dat zoveel mensen (mannen meestal, maar soms ook vrouwen) zo enthousiast op een strijd afstappen? Of ligt daar nu juist de oorzaak in van dat er steeds weer gestreden lijkt te moeten worden? En gaat het hier om een piepklein aangeboren verschil met grote gevolgen, of is het toch vooral weer de cultuur die bepalend is voor die man-vrouw-verschillen? Vragen, vragen! In 'Oorlog en Vrede' zal ik geen definitieve antwoorden vinden, maar wel diepgang, menselijk inzicht en veel, erg veel leesplezier.
[RW]

12 augustus 2011

Waar is toch de onopgesmuktheid gebleven? Ik zag onlangs een documentaire over lesbische vrouwen, 'Allemaal lesbisch'. Het leek alsof de programmamaaksters ontzettend hun best hadden gedaan om de geijkte beeldvorming van lesbische vrouwen (stoer, kortharig, onopgemaakt, in tuinbroeken of overalls) te doorbreken. Ze zijn daarin naar mijn smaak wat al te goed geslaagd. De vrouwen die in de documentaire voorkomen maakten geen van allen op het eerste gezicht een 'lesbische indruk'. Nou hoeven lesbo's of -bi's van mij ook niet per se een lesbische indruk te maken - ik zou niet eens goed kunnen omschrijven wat zo'n indruk behelst. Het zal iets zijn in de trant van onafhankelijkheid, eigengereidheid, zelfstandigheid. En dan denk ik ook aan een zekere mate van onaangepastheid, in uiterlijkheden, maar vooral in de manier van doen. Heel vaag dus allemaal. Maar enigszins schokkend vond ik de film omdat ik de indruk kreeg dat al deze vrouwen enorm met hun uiterlijk bezig waren, dat ze erg hun best deden om mooi gevonden te worden en dat de meesten ook nog straalden van trots dat dat lukte. Eerst moest ik erom lachen, want je staat wel even op je verkeerde been bij die mannequinachtige types. Toen het was afgelopen kwam de kater. Waar is toch de recht-toe-recht-aan-houding van de jaren tachtig gebleven? Waarom heeft het zogenaamde 'tuinbroekenfeminisme' (let op: met een vies gezicht uitspreken) toch zo'n slechte naam gekregen?
Het was toen juist een van de beste dingen in de feministische en lesbische beweging: het idee dat uiterlijk volstrekt onbelangrijk is. Dit betekende niet dat je geen leuke, vrolijke kleren aan deed, of dat je je lichaam verwaarloosde, maar wel dat iedereen, hoe dik, hoe dun, hoe rimpelig, pukkelig of behaard ook, erbij hoorde. In feministische kringen lijkt deze houding bijna geheel verdwenen, behalve natuurlijk in de feministische kringen die zich thuisvoelen binnen de anarchistische beweging. (Zie het blogje van 27 april 2011.)
[RW]

10 juni 2011

(Aan de Groene Amsterdammer)
Soms komen interessante dingen op de stapel 'nog lezen' terecht om daar langdurig bedolven te raken onder nieuwere interessantheden. Dit overkwam het elitenummer van de Groene (februari 2011), maar omdat de actualiteit van juni nauwelijks verschilt van die van februari waag ik nog een reactie.
Tijdens het lezen moest ik ineens aan Marx denken, wat voor een niet-marxiste geen alledaagse gebeurtenis is. Marx beweerde dat het zijn het bewustzijn bepaalt, dat iemands materi‘le, financieel-economische positie als het ware vanzelf diens gedachtenwereld veroorzaakt. Hoe dat zo vanzelf zou moeten gaan is me een raadsel, maar in Marx' tijd was het natuurlijk wel zo dat rijkdom samenging met macht en met een hete aardappel in de keel. Poen, knoet en kak, zogezegd.
De rijkdom van sommigen ging samen met vreselijke armoede van velen en om die massa een perspectief te bieden vond Marx de klassenstrijd uit, zo mag je dat wel ongeveer zeggen. Die klassenstrijd werd gestreden, leidde tot kiesrecht en een veelheid van sociale maatregelen Đ en zo verdampten de klassen.
Dat mag zo zijn, de onderbuikretoriek van vandaag heeft wel een materi‘le kant. Op wereldschaal bezien behoort het gros van de Nederlanders tot de elite en dat komt naar voren in jaloezie- en hebzuchtgeladen uitspreken van de PVV-leider over bijvoorbeeld zinloze ontwikkelingshulp (we moeten blijkbaar nog meer van ze profiteren), over hoge belastingen en de Nederlanders die de rekening moeten betalen. Het pact van VVD tot PVV bestaat uit mensen die voorheen tot de hogere en lagere klassen gerekend werden, maar ze hebben elkaar nu gevonden. Rijke rendementsjagers waren altijd al vanuit de onderbuik bezig, de inhaligheid van de gewone mens past daar wonderwel bij.
Je zou eigenlijk verwachten dat degenen die tegen Marx zijn, hun bewustzijn niet zo enorm door hun materi‘le zijn lieten bepalen! [WR]

27 mei 2011

(verstuurd aan NRC Handelsblad)
Sappho
De donderdagkrant maakt op bladzij twee melding van een rechtszaak tussen een bh-merk en een bh-ontwerpster over een futiel detail. Dit merk verdient een boycot, niet vanwege dit soort zaken maar doordat ze de naam van een klassieke dichteres gekaapt hebben voor het geldelijk gewin. Veel consumenten zullen te weinig culturele bagage hebben om te beseffen wier naam hier te grabbel wordt gegooid, maar in de oudheid al gold ze als dichteres van de buitencategorie. Een aan Plato toegeschreven epigram zegt dat er volgens sommigen negen muzen zijn, maar dat dat kortzichtig is, want er is ook nog Sappho van Lesbos, als tiende muze. [WR]

27 april 2011

Er zijn de laatste tijd weer een paar actieve feministische groepen: de Dolle Molly's in Amsterdam, en FEL in Gent. Mooi dat er weer radicalere geluiden klinken naast het getik van de hakjes van de carrière feministen. Bij FEL kocht ik (haha) een feministisch startpakket, met informatie, een feministisch kookboek voor kleine acties, en vellen met stickers om op sexistische (dus bijna alle) reclame te plakken. 'Ceci n'est pas une femme', 'Gefotoshopte beelden brengen uw zelfbeeld en zelfvertrouwen ernstige schade toe!' Ook kocht ik een brochure, een gedegen tekst over de kwestie 'aangeboren of aangekweekte verschillen'? De moraal: het denken dat de verschillen aangeboren zijn wordt aangekweekt. Ik zal de brochure een andere keer verder bespreken. [RW]

19 september 2010

In De Groene Amsterdammer (19-8-10) stond een artikel over de natuurwetenschapper Freeman Dyson. Hij werkte al in 1953 op het Institute for Advanced Study, waar in die tijd ook beroemdheden als Einstein, Oppenheimer en Bohr rondliepen. Dyson en andere jonge wetenschappers van toen hielden seminars rond hun nieuwe ontdekkingen, maar de ouderen kwamen nooit. Dat vonden ze niet erg. 'We zagen die oude dwazen stomme dingen doen.' Als Einstein langs het raam liep dachten ze: 'old fool'. De arrogantie van de jeugd...
'Het is misschien waar,' zegt Dyson, 'dat mensen hun grootste ontdekkingen doen rond de leeftijd van vijfentwintig. Het is zéker waar dat het met ons uit is als we veertig zijn.' Hoe kan dat? 'Wel, ik denk dat je voor grote ontdekkingen onwetend moet zijn. De arrogantie van de jeugd moet hebben. Als je te veel tijd besteedt aan het leren van bestaande zaken kom je nooit tot nieuwe dingen.'
Hoe zit dat met idealisten, wereldverbeteraars? Ook daar wordt door jongeren vaak liever opnieuw het wiel (zogenaamd een heel ander, nieuw wiel...) uitgevonden, dan eerst eens kijken en luisteren naar wat vorige generaties deden. En omgekeerd? Omgekeerd zijn oudere wereldverbeteraars vaak niet goed op de hoogte van wat de jongeren bezighoudt. De arrogantie van de ouderdom. Ze hebben dat allemaal wel zo'n beetje gehad. Niet terecht, jong en oud kunnen leren van elkaar en vullen elkaar aan. Overigens valt dit in anarchistische kringen nog wel mee - daar lopen veel 'leeftijdsloze' mensen rond. Toch valt ook daar wel wat te verbeteren op dit punt. [RW]

18 september 2010

Soms lijkt het maar niet door te dringen tot machthebbers, beslissers, en hun rechtsdenkend gevolg, dat wat zij doen echt doet denken aan ...piep! Zoals het deport...piep!-beleid van Sarkozy, en de eerdere ontruimingen van Roma-terreinen in Italië. In Nederland zijn volop ontwikkelingen gaande waar de vergelijking met ...piep! gemaakt zou kunnen worden.
Het is dus bij het uiten van kritiek niet handig om met ...piep! te vergelijken, want daarna barst er wèl een heftige discussie los, maar die gaat niet meer over waar het over had moeten gaan. Die gaat dan over dat dit echt niet kan, een fatsoenlijk land of een fatsoenlijke burger of politicus te vergelijken met ...piep! Maar wat dan? Want je nuchter bij de feiten en de logica houden helpt meestal evenmin, en rustig een beroep doen op het menselijk vermogen tot meevoelen maakt zelden indruk.
Harder piepen dus maar?
Zelf heb ik meer dan eens meegemaakt dat ik via een vergelijking probeerde aan iemand duidelijk te maken waarom ik een bepaalde keus afwees, en natuurlijk probeer je dan iets te zoeken waarvan je zeker weet dat die ander het ook afwijst. Een visser of een jager, of zelfs iemand die iets dierlijks eet, kaas ofzo 'moordenaar' noemen is een simpel voorbeeld. Als je kaas eet werk je mee aan het vermoorden van kalfjes, dat is gewoon zo (zelfs als je de zogenaamd 'vegetarische' kaas eet, maar dat ga ik hier niet uitleggen, het is maar een voorbeeld). Maar iemand die geen ethische bezwaren tegen het doden van dieren heeft zal zelf het woord 'vermoorden' daarvoor dus niet gebruiken. Zo'n zelfde verschil speelt bij een woord als 'deportatie'. Het is toch gewoon zo? Mensen worden opgepakt zonder iets misdaan te hebben. Hebben ze niet de 'juiste' papieren? Waarom krijgen ze die dan niet? Uiteindelijk toch omdat ze worden gezien als horend bij een bepaalde groep die uitgesloten dient te worden van het grote 'wij'. Wij Fransen, wij aangepaste Nederlanders. De Fransen worden daar nu op aangesproken, want wij zijn nu toch Europeanen, en daar horen de Roma toch gewoon bij? Dat is alvast een stukje ruimdenkender. Maar waarom niet 'wij wereldburgers'? En nog beter, 'wij levende wezens op deze aarde'?
[RW]

19 juli 2009

Laatst was ik ergens iets aan het invullen. Onder andere: welke boeken lees je het liefst? van welke muziek houd je? van welke films? Zonder veel nadenken schreef ik namen op. Gelukkig zaten er namen van vrouwen bij. Ali Smith, Kaija Sariaaho. Natuurlijk zijn er veel meer. Ook onder filmregisseurs -- namen onthouden is mijn sterkste punt niet. Maar toch. Je kunt ook op deze gebieden zien dat vrouwen nog steeds voor een groot deel onzichtbaar zijn. Minder zichtbaar. Minder naar voren tredend.
Je hoort vaak dat je om een groot kunstenaar of schrijver te zijn flink egocentrisch moet zijn. Ik wil niet dat dat zo is. Toch zit er misschien wel wat in. De wereld van nu zit zo in elkaar. Maar morgen (of volgende week, volgend jaar) wordt alles anders.
[RW]

27 januari 2009

Laatst wilde ik gaan demonstreren maar het regende. Dan gaat er vast niemens dacht ik. Ik had in elk geval helemaal geen zin. Ik kon het niet opbrengen. Had ik het er niet voor over? Jawel, als ik zou weten dat het echt iets uitmaakte wat ik deed dan zou ik zijn gegaan. Wis en zeker! Ik dacht dat het niet veel zou uitmaken, of eerder nog: niets. En ik dacht: het regent dus er zal wel ongeveer niemens gaan. En wat is er triester dan een demonstratie waar ongeveer niemens op afkomt?
Bijna nooit redeneer ik zo. Stel je voor dat iedereen zo redeneerde... En ja, dat is juist het probleem: veel mensen redeneren heel vaak zo. In de trant van: ik laat mijn auto niet staan want dat heeft toch geen zin zolang de buren blijven rijden, enz. enz. Als al die mensen NIET zo redeneerden was deze hele demonstratie niet nodig geweest!

Later zag ik op het journaal: menselijk lint door Amelisweerd, 2000 mensen. En in de krant stond zelfs: 2500! Blij stond ik op mijn verkeerde been. Was dat maar vaker zo. [RW]

26 januari 2009

Een anarchist zal niet snel blij zijn met een president. De meeste anarchisten die ik ken volgen de gebeurtenissen in de VS kritisch en met de nodige skepsis. Maar openlijk of alleen diep in hun hart: ze zijn ook blij. De meeste mensen (niet-anarchisten) willen graag een leider, of meerdere leiders. Ze vinden het blijkbaar moeilijk om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen leven. Hoe het gaat lopen weet niemens, het hangt van onnoemlijk veel factoren af. Maar het voornaamste is toch de optelling van het gedrag van alle individuen. Hoop op verandering omzetten in zelf alvast zoveel mogelijk veranderen, en anderen inspireren dat ook te doen. [RW]

17 januari 2009

'De vrouw als mens' is de titel van een boek (2007) van Jolande Withuis, en de bundel viel me niet tegen. Sterker, ik vond de stukken leuk om te lezen, op een hoofdstuk na, over prinses Diana (die ze blijkbaar vereerde). Ik kende Jolande Withuis tot nu toe vooral als fervent voorvechtster van de economische zelfstandigheid van vrouwen -- niet door het pleiten voor de invoering van een wereldwijd basisinkomen voor iedereen, maar door vrouwen aan te manen om, wat er ook gebeurt, vooral altijd 'de eigen broek op te houden'. Ja, het mag (vast) ook een tuinbroek zijn.
De titel van het boek spreekt me aan: bekijk en beoordeel vrouwen niet als vrouw, maar (allereerst) als mens. En doe dat vooral ook bij mannen. Zoals we vroeger (rond 1980) vaak zeiden: 'geslachten bestaan niet, sexisme helaas wel'.
Natuurlijk kunnen er gemiddeld aangeboren verschillen zijn, maar wat heb je aan gemiddeld? Per individu heb je er genoeg aan iemand als mens te zien. Mannen gemiddeld sterker? Nou en? Vrouwen gemiddeld zachtaardiger? Nou en? Het gaat er per mens om om je leven in vrijheid te kunnen leven, en in samenwerking gaat het erom elkaar allemaal als (mede)mens te zien: als iemand zoals jij.

'De man' bestaat niet en ook 'de vrouw' bestaat niet -- ook al waren we in de jaren tachtig laaiend toen Maarten 't Hart een boek schreef met deze titel. 'De vrouw bestaat niet'. Om te laten zien dat we wel degelijk bestonden hebben we met onze actiegroep hele stapels boeken (want in stapels stond het bij de kassa!) door boekwinkels verspreid, verstopt achter andere boeken. Een beter idee dan de eerder voorgestelde boekverbranding. Was het al die moeite waard? 'De vrouw' bestaat inderdaad niet, maar de inhoud van het boek was weinig verhelderend. Had eigenlijk weinig om het lijf.
Ook 'de mens' bestaat overigens niet -- behalve natuurlijk in de ideeënwereld van Plato.

Over het verschijnsel 'hoofddoekjes' en andere kledingvoorschriften en gebruiken van sommige/veel/bepaalde moslims heeft Jolande Withuis me aan het denken gezet. Mijn nadruk lag altijd op het niet-bemoeien: laat mensen zich kleden zoals ze willen, dus zolang meiden uit vrije wil met een hoofddoek (of wat dan ook) willen lopen, laat ze! Autochtone nonnen en boerinnen liepen/lopen toch ook vaak met een kapje? En hoofddoekjes waren in de jaren vijftig en zestig toch ook heel gewoon -- voor vrouwen dan. Anders kan ik me ook wel gaan bemoeien met al die mannen die stropdassen dragen. Ook dat zijn qua warmte, bescherming etc. nutteloze voorwerpen, ook daar gaat het om een symboolwaarde, een uitdrukking dat je bij een bepaalde groep hoort. Wilt horen. Denkt dat je daar bij moet horen. Niet-bemoeien lijkt me nog steeds het beste, maar de reden waarom die hoofddoekjes nodig geacht worden zijn natuurlijk ronduit verwerpelijk. Ze hebben helemaal niets met smaak of godsdienst te maken maar vormen een bescherming tegen mannen die bij het zien van het haar en een groter deel van het gezicht van een vrouw niet te houden zouden zijn. Waarom zijn mannen trouwens niet beledigd dat ze zo gezien worden? Sex is volgens Jolande Withuis in veel godsdiensten een obsessie. Dat ben ik met haar eens. Hoe strenger, hoe meer obsessie, lijkt mij.
Maar ook al is het duidelijk dat de achterliggende gedachten door en door sexistisch zijn, blijft de vraag hoe dat sexisme zal kunnen verdwijnen. De manier waarop veel mensen de hoofddoekjeskwestie willen 'oplossen' is autoritair. Verbieden van hoofddoeken lost de achterliggende problemen niet op. Een wereld waarin vrouwen massaal hoofddoekjes dragen maakt de wereld voor vrouwen die daar niet aan meedoen onveiliger, dat klopt. Maar beter dan verbieden lijkt het mij om ervoor te zorgen dat meiden, maar ook jongens meer kansen krijgen om zich te ontwikkelen, door op te groeien in een omgeving zonder discriminatie en vooroordelen. [RW]

13 januari 2009

'Vrouwen, we schrijven geschiedenis!' riep een van de feministes uit tijdens een bezetting van het Binnenhof rond 1980. Het ging ons nog meer om de bezetting dan om het onderwerp 'abortus uit het wetboek van strafrecht' waar de bezetting officieel om draaide. Een bezetting van een mannenbolwerk. Door vrouwen. In die jaren werd veel geschiedenis 'geschreven'. 'Geen woning, geen kroning', spectaculaire ontruimingen van kraakpanden (en vooral het tegenhouden van die ontruimingen), de massale anti-kruisraket-demonstraties, de vrouwenstaking en veel, heel veel andere vrouwenacties. Zelfs onze paarse tuinbroeken zijn (meer nog dan de roze, gele en witte overalls) zijn beroemd of nee berucht geworden.
Maar... wat is er ook veel vergeten. Vergeten of zelfs nooit door velen geweten. Destijds niet in de kranten opgenomen. Juist de beste acties werden ook toen al nauwelijks opgemerkt. De zachtaardigste. Misschien waren niet eens de acties zo goed, maar wel de manier van samenwerken was dat, de sfeer, de pret, de uitstraling van een nieuwe mogelijke wereld, de hoop op zo'n wereld. De voorpret. Ons optimisme temidden van de dagelijkse wanhoop.
Ook nu bestaan die dingen, en ook nu wordt weinig daarvan vastgelegd. Macht bestrijden op een geheel macht-loze manier blijft het mooist maar ook het moeilijkst, en het minst opgemerkt. [RW]

29 november 2008

'Vooral haantjes haten homo's' kopt Trouw van 21 november. 'Geweld tegen homo's komt voort uit machogedrag. Het is 'stoer' en 'mannelijk' om je afkeer van homo's te uiten.' Lijkt me niet echt nieuw, maar verderop in het artikel staat iets interessants: 'Het gevoel lustobject te zijn van een homo, werkt voor de daders als een trigger om over te gaan tot geweld.' Daarbij de kanttekening, ook gemaakt in het artikel, dat deze jongens 'onrealistisch snel' denken dat een homo ze wil versieren.' Interessant, omdat ik me kan voorstellen dat je niet als (lust-)object bekeken wilt worden. Wie zou dat wel willen?
Maar krijgen die machojongens hier dan niet een koekje van eigen deeg? Zijn zij zelf dan niet juist degenen die anderen als lustobject bekijken -- alleen zijn die anderen geen mannen, maar meisjes/vrouwen.
Maakt dat laatste iets uit voor waar de kwestie om gaat?
Alleen vanuit een sexistisch wereldbeeld kan hierop 'ja' gezegd worden. [RW]

16 juli 2008

Feminisme en werk. 'Als vrouwen zelfstandige wezens zijn (en dat zijn ze, althans niet minder dan mannen), is het logisch dat ze net als mannen in hun eigen inkomen voorzien.' Eh, ja. Althans...
Althans, als dat voor mannen geldt, geldt het ook voor vrouwen. Natuurlijk. Laat hier geen misverstand over zijn.
Volgende vraag: is het op zich logisch/wenselijk/doelmatig/enzovoort dat vrouwen en mannen in hun eigen inkomen voorzien? Zelfstandig hun geld bij elkaar rapen, graaien, verzamelen?
Nou ja, wie zou het anders voor ze moeten doen? Zolang er geld nodig is om van te leven...

Nu een andere invalshoek: het milieu. De dreigende klimaatveranderingen. Honger in (andere delen van) de wereld.
'Voor het milieu is het veel beter als er minder gewerkt wordt.' Een werkloze die de halve dag in bed ligt en een klein inkomentje heeft, en dus weinig kan consumeren, die vervuilt de wereld een stuk minder dan de hardwerkende burger.
'Wij betalen voor jouw uitkering!'
'Maar jullie vervuilen mijn lucht, warmen mijn aarde op en verkleinen de kans op welvaart voor velen nu en in de toekomst... '

Nog een andere kant van de zaak. De kritische mensch. 'De kritische mensch wenscht niet mee te werken aan activiteiten waar zhij niet achter staat.'
Omdat er weinig verantwoord betaald werk is zal de kritische mens relatief vaak werkloos door het leven gaan. Voor een laag inkomen (bijstand bijvoorbeeld) zal die kritische mens heel wat nuttigs aan de maatschappij bijdragen.

Die kritische mens kan heel goed een feministe zijn -- waardoor de uitspraak waarmee dit stukje begon geheel in de lucht komt te hangen.
Tenslotte is er nog een invalshoek: slow leven. Voor iedereen zelf is het beter om alleen dingen te doen waar je helemaal achter kunt staan, en intensief en ontspannen tegelijk door het leven te gaan.
Een hele kunst. Als iedereen het zou doen zouden we het geld kunnen afschaffen.
Dus is het logisch dat vrouwen (en mannen) in hun eigen inkomen voorzien?
Het is maar hoe je het bekijkt. Bekijk het maar! [RW]

6 juli 2007

In Filosofie Magazine staat een citaat uit de NRC van 2 mei dat ik op mijn beurt deels citeer:

'...de belangrijkste thema's van de feministische agenda: arbeidsparticipatie, seksualiteit en armoede.'

Ik vermoed dat de dames die dat schreven slordig geformuleerd hebben of dat ze in elk geval niet gezien hebben wat daar staat, wat ik daar lees, die armoede willen ze natuurlijk afschaffen, maar dan staat er dat ze de arbeidsparticipatie ook willen afschaffen, tuurlijk, arbeid is veelal een patente manier om de wereld naar de verdommenis te helpen, en dan ook nog de seksualiteit af willen schaffen. Groots! De oversexte zooi lek prikken! Het heterogehannes naar de schroothoop! [WR]

20 juni 2007

Ingehaald door de tijd. Ik ben al best oud, maar nog zo jong. Later, later ga ik..., zal ik... Dit leven is hoe dan ook te kort voor alles wat ik wil. Maar waar ik niet op gerekend had is dat sommige dingen zo terug zouden vallen. Mij zo tegen zouden vallen. Zo veel bewegingen waren er, en zo weinig kwam er uit voort. Nee ik wil niet sikkeneuren, niet verbitteren, niet eens zeuren -- nou ja even dan. Soms zie ik voor me hoe we in grote stoeten liepen, dikke en dunne vrouwen, tussenin vrouwen, groot en klein, plat en rond, harig waardanook, of kaal, niets was erg, alles was goed. Ja dat waren de beruchte Tuinbroekfeministes, of zelfs Tuinbroekpotten, nu verspreid, velen aangepast, wilde haren bijgeknipt, met dochters die er bij willen horen. Waarbij? Bij de 'mooie, aantrekkelijke vrouwen'. Voor wie mooi en aantrekkelijk? Niets mooier en aantrekkelijker voor mij dan zo'n onopgesmukte bende eigengereide anarkavrouwen, of beter gezegd mensen, echte mensen. [RW]

14 juni 2007

Ik herinner me nog goed een optimistisch moment van een paar weken geleden. Ik ging in Amsterdam naar de ligfietsdag, het openbaar vervoer sloot niet zo goed aan, ik liep daardoor een eind langs een weg met auto's en zo kwam ik waar ik wezen wou. Ineens honderden ligfietsen, een heel andere wereld! Er is zoveel mogelijk! Snel vervoer, gewoon op spierkracht! Ik ken zelfs iemand die forenst per ligfiets, elke dag 50km heen en 50km terug! [WR]

14 juni 2007

Krisis. Niet in de regering niet in de kamer niet in de gemeente niet in de VN niet in de directie van Rolls Royce.

Wel in de anarkakrant. Kijk, voor het schijven van kritische danwel vinnige danwel vileine danwel venijnige danwel scherpe danwel cynische commentaren is een zekere mate van optimisme nodig. Optimisme? Ja! Want als je denkt dat het allemaal geen ene sodemieterse rotmoer uitmaakt, dan schrijf je niet.

Dus dat optimisme is even weg. Ik liep door de hal van Schiphol omdat daar op Schiphol een trein en een bus elkaar ontmoetten en ik verloor daar mijn optimisme. Bij de gevonden voorwerpen werd het niet gebracht, niemand kwam het brengen. Het was ook maar een heel klein optimismetje. [WR]

24 mei 2007

Het nieuws van vandaag.
Een klein spinnetje, een piepjonge kruisspin van ruim een millimeter, heeft in de kamer een webje gemaakt. Dat hoort niet, dwz dat beestje is liever buiten, dwz hier valt niets te beleven, dus ze staat op, ze neemt het spinnetje voorzichtig in de hand en zet het buiten. De twee stappen die daarbij verzet worden, het opendoen van het raam, dat kost allemaal veel meer energie dan de spin in een heel leven zal verstoken.
Aldus het goede nieuws van vandaag. [WR]

22 mei 2007

Na het doen van een betaling verschijnt op de postbanksite een 'vraag van vandaag' en die vraag vraagt of de plannen van het kabinet goed zijn voor de economie. Als antwoord kan je kiezen van geheel mee eens tot geheel mee oneens en daar zit mijn antwoord helemaal niet bij, er gaat een vraag aan vooraf maar die is taboe, de schijn moet opgehouden worden, de ideologie moet in stand blijven.
Want het is een walgelijke ekonomie.
Geheel mee eens.
En de plannen van het kabinet zijn goed voor het in stand houden van de walgelijkheid van deze ekonomie.
Zoals dat ook het geval was met de plannen van het vorige kabinet.
En die van het vorige kabinet.
En die van het vorige kabinet.
En die van het vorige kabinet.
En
[WR]

14 mei 2007

de anarkakrant was even op vakantie
nee de anarkakrant werd niet geschreven
er was niets te schrijven
nee er was te veel te schrijven
het was allemaal oude koek
nee de verbazing over dom en macho en lawaai en stank is steeds weer nieuw
de krant was dusdoende depressief
nee niet echt maar gedeprimeerd

en dat is geen nieuws het gebeurde vaker
een vliegtuig komt over
een?
tigtig
een auto trekt langs
een?
honderdvijftienduizend daags hier langs de krant
[WR]