STOIES DAGBOEK

Rjims Blog

[naar lopende maand]


26 januari 2007

Na er over gelezen te hebben in de Anarkakrant berekende ook ik mijn 'Happy Planet Index'. Raar natuurlijk. Je voelt toch hoe (on)gelukkig je bent? Hoef je toch niet te gaan uitrekenen? Laat staan een computer dat voor je te laten doen? Ergens moet ik of moet die computer (nee, moeten de menselijke veroorzakers van die computerlogica) iets verkeerd hebben gedaan. Ik kreeg namelijk een hele preek. Ik die nooit in een vliegtuig stap, die niet eens een rijbewijs heeft -- of is het heb --, die leeft --leef -- zonder koelkast, zonder televsie -- maar met computer(s)...-- die ik dus, kreeg te horen dat ze maar wat vaker de auto moest laten staan. En zo nog wat o zo handige maar ook zeer gematigde hints. Maar bij anderen kwam dat er niet uit. Dus ik denk aan een misverstand tussen een of meer vragen en mijn antwoorden. Zoals ik wel vaker heb met formulieren en vragenlijsten. Ik pas zelden ergens in.
Maar wat ik wilde zeggen, het opmerkelijke is dat het in deze test zowel gaat om de happy planet, een gelukkige aarde, als om mijn eigen geluk. Die koppeling, daar gaat het om. Het feit dat die meestal wordt vergeten zie ik als bron van alle ongeluk. Het gros van de mensen denkt dat je gelukkig kunt zijn zonder je te bekommeren om het geluk van anderen die ver weg leven of van degenen die later zullen leven. Het gros van de mensen die in welvaart leven doet mee aan het opeten van de aarde. Dit zijn vooral natuurlijk die 20 procent rijken, die 80 procent van alles consumeren, maar het gros lijkt mee te willen doen zodra ze de kans krijgen, dat wil zeggen, zodra ook zij wat rijker zijn.
Ik hoop dat het niet waar is. Dat er kennis en inzicht komt waardoor geluk in ruimere zin door meer mensen nagestreefd gaat worden. Deze HPI maakt in elk geval al wel deze koppeling. De koppeling tussen het individuele geluk en het welvaren van de aarde, dat immers in het belang van iedereen is.
Deze interpretatie van geluk komt overeen met die van de Stoa, waarin goed leven, je best doen voor het grote geheel, gelijk staat aan persoonlijk geluk.

24 januari 2007

In de stad kom ik al misschien wel bijna 20 jaar lang regelmatig een zwerver tegen met -- hoewel hij voor mij onbegrijpelijke wartaal uitslaat -- een filosofische uitstraling. Ik heb hem dan ook maar Diogenes gedoopt. Daar weet hij zelf niks van. Dat is jammer, want misschien zou hij het wel leuk vinden. Hij loopt vaak te mopperen. Laatst ving ik op 'sexisten'. Je kunt je hem makkelijk op een zeepkist voorstellen, orerend over de rechtse politiek van tegenwoordig, onrechtvaardige verdeling van welvaart in de wereld, de verkwisting, de jacht op geld, de gemakzucht, noem maar op.
Sexisme, ja, dat kan er ook nog wel bij...
Maar wat er in zijn hoofd om gaat weet ik niet. Is hij een 'losgelaten' (hoe moet je dat zien: vrijgelaten? of aan zijn lot over gelaten?) psychiatrische patient? Het lijkt zo.
Is hij ongelukkig? Nou nee...
Niet meer, lijkt het, dan zijn gemiddelde op koopjes beluste en door koopjacht belaste medemens.

23 januari 2007

Emoties werken aanstekelijk. Op een feestje, heel vroeger, maakte ik mee dat iemand alle anderen zo ver kreeg dat ze (eerst rustig en gezellig babbelend) allemaal ruzie met elkaar kregen. Als wie dan ook tegen hem begon te schreeuwen dat hij zijn mond moest houden had de onruststoker zijn zin. Onder het mom van 'therapie' werd iedereen de les gelezen: 'dat jij nu zo kwaad wordt zegt vooral wat over jou...!' Toen ik de neiging kreeg van pure giftigheid en driftigheid alles bij elkaar te gaan gillen ben ik de deur uit gevlucht. Ik zei al: dit is erg lang geleden.
Maar ben ik nu dan zoveel verstandiger? Ja, vooral doordat ik eerder vlucht..., en doordat ik niet meer naar feestjes of bijeenkomsten ga waar dit soort gedoe te verwachten is. Ik denk dat het voor bijna iedereen moeilijk is om het hoofd koel te houden als anderen verhit raken -- vooral als er mensen bij zijn voor wie het blijkbaar een uitdaging is iedereen op het glibberpad der heftige emoties te krijgen.
Het is natuurlijk een mooie oefening, maar naar feestjes ga ik liever voor mijn plezier.
Gelukkig werken ook mooie gevoelens aanstekelijk. En hoe moeilijk zijn die juist vaak niet te uiten? Hoe vaak heb ik vol overtuiging tegen mijn moeder kunnen zeggen: 'ik hou van jou?' Een moeilijk zinnetje soms, misschien juist wel tegen je moeder. Afkerig als ik ben van 'klef'.
Daar heeft gelukkig niet iedereen last van. Het meisje in elk geval niet, dat laatst op een klein stationnetje haar moeder uitzwaaide. Ik stapte de trein uit waar haar moeder instapte. Ze stond op het perron en wachtte tot de trein zou gaan rijden. Ondertussen riep ze nog van alles, en riep de moeder van alles. Pas je op dit, denk je nog aan dat? Maar tussendoor riepen ze steeds die zinnetjes: 'ik hou van je!!' 'Ik ook van jou!!!' Het galmde rond over het station, en galmde door in mijn hoofd. Gelukkigmakend. Aanstekelijk.

16 januari 2007

Er zijn van die kleine dingetjes die je eigenlijk als kind al had moeten leren: tot tien tellen bij een woedeaanval en denken 'ik kan nu eenmaal niet altijd onmiddellijk krijgen wat ik zou willen'. Dit geldt niet alleen voor individuen, maar ook voor verzamelingen individuen zoals aktiegroepen. Geduld is een schone zaak. Niet te verwarren met het moede hoofd in de schoot leggen en dergelijke. (Wat trouwens nog niet eens zoo gemakkelijk is -- ook daar is heel wat geduld voor nodig!)

15 januari 2007

Ik las dat uit onderzoek was gebleken dat gelukkige mensen meestal iets conservatiever zijn dan minder gelukkige. Die eersten menen er belang bij te hebben de samenleving zo te laten zoals die is. Revolutionairen zijn dan zeker ongelukkig? Ja, het zijn echter niet de meest ongelukkige mensen: om revolutionair te zijn moet je namelijk vertrouwen hebben in de veranderbaarheid van de omstandigheden. De meest ongelukkige mensen wenden tevredenheid voor.
'Hoe is 't ie?'
'Mwah, z'n gangetje... het moet maar, hè, wat moet je anders.'
Het leven is geen lolletje. Het schijnt beter te gaan zodra mensen meer greep hebben op het eigen leven. Het leuke van het stoïcijns gedachtengoed is dat daarin duidelijk wordt dat die greep op het eigen leven altijd kan, los van de materiële situatie, omdat deze greep neerkomt op het actief besturen van je eigen gedachten, en je niet passief mee laten slepen door de stormen van het gevoel.

Zo moet het mogelijk zijn dat de allergelukkigste mensen die mensen zijn die actief werken aan zichzelf èn aan een betere maatschappij!

6 januari 2007

Schopenhauer (1788-1860) hield de moed erin, en zei: 'Om mensen te leren verdragen oefene men intussen zijn geduld op levenloze voorwerpen die zich krachtens mechanische of anderszins fysische noodwendigheid hardnekkig tegen ons handelen verzetten. Hiertoe biedt elke dag de gelegenheid.'
Inderdaad. Hiertoe biedt elke dag de gelegenheid.
Ruimschoots.
En hardnekkig.

5 januari 2007

Elke handeling zou zinloos zijn als de wereld niet te veranderen was. Elke handeling zou eveneens zinloos zijn als het niet zo was dat alles een oorzaak had of als elke oorzaak niet steeds hetzelfde gevolg had. Want als er zomaar lukraak allerlei dingen gebeurden zou leren niet kunnen bestaan, en zouden dus persoonlijke en maatschappelijke veranderingen niet bestaan.
Ik ga uit van een wil die je als vrij ervaart, maar die niet oorzaakloos is.